Με αφορμή την επαπειλούμενη κατασκευή Χωματερής Υπόγειας Ταφής Επικίνδυνων Βιομηχανικών Αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ-ΧΥΤΒΑ) στην Κεραμιδέζα Τανάγρας, εντός της υδρογεωλογικής λεκάνης του Ασωπού ποταμού ο Βουλευτής Ανατολικής Αττικής Γιώργος Καραμέρος ΣΥΡΙΖΑ Π.Σ εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση.
Η κατασκευή της συγκεκριμένης εγκατάστασης απειλεί μεσοπρόθεσμα τον Ασωπό ποταμό, τα νερά του Ευβοϊκού κόλπου και ολόκληρη την Ανατολική Αττική.
Η χωματερή επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων είναι μια ειδική τοποθεσία όπου αποθηκεύονται και τίθενται υπό επεξεργασία τα επικίνδυνα απόβλητα που προέρχονται από βιομηχανικές δραστηριότητες. Τα επικίνδυνα βιομηχανικά απόβλητα περιλαμβάνουν ουσίες που μπορεί να είναι τοξικές, εύφλεκτες, διαβρωτικές ή άλλες που αντιπροσωπεύουν κίνδυνο για την υγεία και το περιβάλλον. Οι χωματερές αυτές θα πρέπει να λειτουργούν σύμφωνα με αυστηρούς κανονισμούς και προδιαγραφές για την ασφαλή αποθήκευση και επεξεργασία των αποβλήτων, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία.
Σε διεθνές επίπεδο, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εκδώσει οδηγίες και κανονισμούς που αφορούν τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων, όπως η Οδηγία 2008/98/ΕΚ σχετικά με τα απόβλητα και η Οδηγία 2006/12/ΕΚ για τα επικίνδυνα απόβλητα.
Το επενδυτικό σχέδιο «Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Βιομηχανικών Αποβλήτων (ΟΕΔΒΑ)» του επενδυτικού φορέα με την επωνυμία «ΕΛΒΙΟΚ Μ.Α.Ε.» χαρακτηρίστηκε το 2022 ως Στρατηγική Επένδυση κατά την έννοια του ν. 4608/2019 με την ένταξή του στην κατηγορία «Στρατηγικές Επενδύσεις 2» της περ. β’ της παρ. 2 του άρθρου 10 του ν. 4608/2019.
Η εν λόγω Μονάδα αναμένεται να καλύψει τις μεγαλύτερες ανάγκες της χώρας σε διάθεση επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων, καθιστώντας το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του ΟΕΔΒΑ και για τον λόγο αυτό, εξαιρετικά επιβαρυντικό καθώς προβλέπεται να επεξεργαστεί τα επόμενα χρόνια περί τους 500.000 τόνους άκρως τοξικών στερεών βιομηχανικών αποβλήτων.
Ακόμη, προκύπτουν πολλά ερωτήματα σχετικά με τις παραμέτρους της μελέτης, τον έλεγχο κατά την κατασκευή και την λειτουργία της Μονάδας, ενώ ανακύπτουν ορατοί κίνδυνοι για πιθανή μόλυνση της ατμόσφαιρας, του εδάφους, των υδάτινων πόρων και γενικώς του φυσικού περιβάλλοντος, της ευρύτερης περιοχής Τανάγρας, του Ωρωπού αλλά και ευρύτερων περιοχών της Ανατολικής Αττικής λόγω της χωροθέτησης.
Όλα αυτά ενώ ήδη υπάρχουν σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την βιομηχανική ζώνη που λειτουργεί για χρόνια στα Οινόφυτα, στο Καμάρι, δίπλα στον Σαρανταπόταμο, στον Ασωπό, σε πόλεις και χωριά. Και μπορεί οι τιμές του εξασθενούς χρωμίου να έχουν μειωθεί, όμως ακόμα και στις ακτές της Ανατολικής Αττικής ανιχνεύονται υψηλές τιμές μικροπλαστικών.
Μάλιστα, αξίζει να αναφερθεί πως οι εταιρείες ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ και ΑΕΙΦΟΡΟΣ της οποίας θυγατρική είναι η ΕΛΒΙΟΚ Μ.Α.Ε, ο επενδυτικός φορέας του έργου του ΟΕΔΒΑ, έχει αναλάβει από το 2016 την αδειοδότηση, την επίβλεψη της κατασκευής και την λειτουργία αντίστοιχης Περιβαλλοντικής υποδομής εναπόθεσης βιομηχανικών αποβλήτων στο Pernik της Βουλγαρίας.
Δεν είναι λίγες οι δημοσιεύσεις άρθρων σε βουλγαρικά μέσα ενημέρωσης για τους υψηλούς δείκτες ρύπανσης στον υδροφόρο ορίζοντα και στην ατμόσφαιρα της περιοχής. «Οι κάτοικοι του Πέρνικ διαδήλωσαν για τη ρύπανση των υδάτων. Εδώ και αρκετούς μήνες, σύμφωνα με τους ίδιους, το ποτάμι αλλάζει συνεχώς χρώμα ενώ τόνοι νεκρών ψαριών επέπλεαν τον Σεπτέμβριο του 2019» αναφέρει το bntnews.bg. Ακόμη, σύμφωνα με δημοσίευμα στο argo.bg τον Οκτώβριο του 2019, «από την αρχή του έτους έχουν ληφθεί 16 αναφορές ρύπανσης του ποταμού Στρούμα στο RIOS – Pernik». Διεξάγονται διαρκώς έρευνες από τις αρχές για τις αιτίες της μόλυνσης.
Χαρακτηριστική είναι η ανακοίνωση του Δήμου Τανάγρας στις 27 Δεκεμβρίου 2022 σχετικά με τον ΟΕΔΒΑ που κρίνει πως η κατασκευή του «είναι μια βόμβα με χιλιάδες τόνους επικίνδυνα απόβλητα να μεταφέρονται δίπλα και μέσα από τις πόλεις μας και τους κατοίκους τους.
Είναι μια μεγάλη απειλή για 25 και πλέον χρόνια υπαίθριας εργασίας και διεργασίας σε συνθήκες τυχαίες, απρόσμενες και υψηλής αβεβαιότητας σε όλα τα πεδία της δημόσιας διακινδύνευσης. Είναι μια καινούργια εκδοχή «εξασθενούς χρωμίου» που, ενώ δεν έχουν εκλείψει ακόμη οι συνέπειες του μολυσμένου Ασωπού, απειλεί εκ νέου να διαταράξει την ισορροπία και στον πρωτογενή τομέα με προφανείς αρνητικές συνέπειες στη φήμη και την καταλληλόλητα των γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων της περιοχής, απαξιώνοντας ταυτόχρονα περιουσίες και επενδύσεις που βρίσκονται στο βεληνεκές της.
Συνεπώς, γίνεται κατανοητό πως η Κυβέρνηση επιχειρεί με ταχείες διαδικασίες να δρομολογήσει την κατασκευή της Ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διαχείρισης Βιομηχανικών Αποβλήτων (ΟΕΔΒΑ) χωρίς διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες, σε αντιπαράθεση με τους Δήμους Τανάγρας και Ωρωπού, τους πολίτες και τις τοπικές οργανώσεις και συλλόγους και ενώ εκφράζονται σοβαρές ανησυχίες τόσο για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις στη λεκάνη του Ασωπού ποταμού και του Ευβοϊκού κόλπου, στον αέρα και στον υδροφόρο ορίζοντα της ευρύτερης περιοχής όσο και για τις οικονομικές συνέπειες της κατασκευής του έργου αυτού που αναμένεται να προκαλέσει απαξίωση των περιουσιών των κατοίκων, υποβάθμιση των περιοχών και ανυπολόγιστο οικολογικό πλήγμα στην υγεία και τη διατροφική αλυσίδα
